P/E چیست ؟

P/E  از مهمترین فاکتور ها برای یافتن این سوال که یک سهم تا چه میزان ارزنگی دارد است ، به طوری که عموما افرادی که قصد سرمایه گذاری روی یک شرکت چه خارج بورس چه داخل بورس را دارند  سعی در محاسبه مقداری پیشبینی شده این مولفه می کنند که در ادامه توضیحات مفصل راجع به این موضوع خواهیم داد

اما قبلش خوب است بدانیم که حرف P  مخفف کلمه Price  و حرف E مخفف کلمه earning  میباشد که معنی فارسی P/E میشود قیمت بر درآمد ( سود ) ؛ یعنی میزان سودی که در هر سهم یک شرکت نهفته است ، به عبارت دیگر سودی که در ازای پرداخت بابت هر برگ سهم ازیک  شرکت دریافت میشود.

فرض کنید قیمت هر برگ سهم شرکتی در بورس 100 تومان است ، این شرکت سر سال مالی به ازای هر سهم 50 تومان سود میسازد یعنی P/E  این شرکت برابر است با 2  (p/e = 2)

فرض کنید شما مبلغ 100 میلیون تومان در این شرکت سرمایه گزاری کردید ، با مفروضات بالا (p/e = 2) سر سال مالی به سرمایه شما 50 میلیون اضافه شده است ( شما 50% از سرمایتون در یکسال سود کردید )

البته ذکر این نکته لازم است که هر شرکت اصولا تمامی سود شناسیی شده را تقسیم نمیکند و ممکن است بخشی از ان را بصورت نقدی بین سهام داران تقسیم کند و الباقی سود شناسایی شده را در حساب به نام سود انباشته ذخیره کند و برای سرمایه در گردش و یا طرح توسعه و مواردی از این قبیل در سال آینده استفاده کند ، اما نکته مهم این است که حتی اگر اون سود تقسیم نشود باز هم به دارایی شما به همانمیزان افزوده شده است پس مشکلی در ارزندگی آن شرکت به علت عدم تقسیم بخشی از سود وجود نخواد داشت .

P/E ttm چیست ؟

حرف P= Price  همان قیمت سهم و حرف E همان eps  یا سود سهم است مثل تعریف بالا ، میدانیم که روی تابلو قیمت یک سهم در بورس ایران P/E  و eps  وجود دارد , اما ایا این P/E  و eps  معیاری درست برای ارزندگی یک شرکت برای سرمایه گذاری است و آیا چشم انداز درستی از ارزندگی آن شرکت در آینده دارد ؟ جواب این سوال خیر است زیرا همه این اطلاعات روی تابلوی سهم هر شرکت در بورس تهران ttm  یا گذشته نگر است .

ttm  مخفف عبارت Trailing Twelve Months که به فارسی میشود 12 ماه گذشته ، پس eps ttm  یعنی سود 12 ماه گذشته به ازای هر برگ سهم و P/E tmm  که همان  P/E  روی تابلوی معاملاتی هر نماد است یعنی میزان سودی که آن شرکت در 12 ماه گذشته به ازای هر برگ سهم ساخته است .

طبیعتا برای هر سرمایه گذاری با نگاه به گذشته دنبال چشم انداز آینده هستیم چرا که قصد سرمایه گذاری در حال و برداشت سود در آینده را خواهیم داشت پس P/E ttm  به تنهایی معیاری برای محاسبه ارزندگی شرکت برای سرمایه گذاری نیست

همچنین در کشور های تورمی مثل ایران نگاه به قیمت ها و درآمد های گذشته بابت تحلیل ک شرکت کافی نیست

پس تحلیل گران بنیادی چه میکنند ؟  جواب این سوال در P/E forward”  “که به آن P/E”  تحلیلی “یا P/E”  آینده نگر “هم گفته میشود نهفته است .

 P/E forward چیست ؟

اصولا تحلیل گران بنیادی برای سرمایه گذاری موفق روی یک شرکت سعی در پیشبینی سود که ان شرکت در آینده خواهد ساخت دارند ، به عبارت دیگر پیشبینی میکنند که شرکت A  در آینده به ازای پرداخت مبلغ n  بابت هر برگ سهم چه میزان سود محقق میکند که آین همان مفهوم P/E forward  است ،طبیعتا هرچه عددِ P/E forward  کمتر باشد آن شرکت سود ساز تر است .

حال این سوال در ذهن بوجد می آید که تحلیلگران چگونه P/E forward  یا همان  PE آینده نگر را محاسبه میکنند

روش محاسبه P/E fowrad :

عوامل موثر زیادی در محاسبه pe  یک شرکت وجود دارد ، عموما ساده ترین روش ، محاسبه نرخ رشد یک شرکت در ماه ها و سالهای گذشته و به نوعی روند سودسازی و درآمد آن شرکت در گذشته و نسبت دادن آن به آینده است که البته الزاما همه شرکت ها نرخ رشد سودآوری منظمی ندارند اما با نگاه به این موضوع تا حدی میتوان سود آینده را پیشبینی کرد ،

دیگر راهای محاسبه سود آینده و PE forward  یک شرکت بدست آوردن جدول حساسیت است

جدول حساسیت چیست و چگونه بدست می آید و چه کاربردی دارد نکته ایست که در ادامه به آن میپردازیم

برای محاسبه سود یک شرکت بصورت کم خطا باید تمامی عوامل موثر اعم از نرخ خوراک هزینه های مالی اداری هزینه اصطحلاک نرخ فروش و…. مورد بررسی قرار دهیم ، در نهایت با فورمولایزه کردن این موارد، حساسیت تغییر هر کدام از عوامل تاثیر گذار بر روی سود شرکت را که طبق روال گذشته بوده و اکنون نسبت به حال و آینده آن را بدست آورده ایم ، در یک جدول قرار داده می براحتی با تغییر هر کدام از عوامل تاثیر گذار در درآمد ئ هزینه های شرکت سود آینده را محاسبه میکنیم .

بعضی شرکت ها در بورس جدول حساسیت خود را هر سال ارائه میکنند که نشان میدهد با تغییر (مثلا نرخ دلار ) چه تغییری در سود شرکت در سال مالی پیش رو اعمال میشود که کمک بسیار زیادی به فعالین بازار و تحلیلگران میکند ، البته اگر شرکتی این جدول را ارائه نکرد یک تیم تحلیلی با بررسی صورت های مالی گذشته میتوانند جدل حساس به هر متغیری را برای هر شرکتی تهیه و از آن در محاسبات سود های آینده نگر ( eps forward) استفاده کنند،

در زیر جدول حساسیت شرکت فایرا را مشاهده میکنید ، همانطور که مشخص است شرکت پیشبینی کرده با تغییرات قیمت جهانی آلومینیوم و دلار چه سودی را به ازای هر برگ سهم خواهد ساخت یعتی P/E fowrad چه میزان است

حالا که سود پیشبینی شده یک شرکت را داریم آن را تقسیم بر قیما آن شرکت میکنیم و P/E forward  بدست میآید

حالا یک سوال مهم ، همه این کارها را کردیم و P/E  فوروارد یک شرکت را برای سال آینده آن شرکت حساب کردیم

سوال اینجست ، P/E چه عددی باشد خوب است ؟

جواب این سوال میتواند به اندازه دو برابر کل این مطلب باشد اما صرفا به صورت مختصر و مفید و چشم پوشی از برخی عوامل در ادامه با ذکر مثال ساده بیان میکنیم

اول فکر کنید PE  شرکتی را 5 بدست آوردید معنی آن چیست ؟ یعنی این شرکت انداز 20% سرمایتون که داخل آن دارید در سال بعدی سود شناسایی میکند ، خوب است ؟ سوالی که خودتان باید جواب آن را بیاید

زمانی که صندوق های درامد ثابت سود 24 درصدی را بدون ریسک در اختیار شما میگذارند پس جواب سوال مشخص است

اما، یک امای بزرگ این است که آن شرکت هم دارایی دارد هم 2 سال بعد شاید بصورت تجمیعی برای شما بازدهی 50 درصدی داشته بتشید و هم نرخ تورم در فروش آن شرکت موثر است هم طرح های توسعه سود سازی سالهای بعدی شرکت را تضمین میکنند و بسیار عوامل دیگر که باعث میشود سرمایه گذاری در آن شرکت بازدهی به مراتب بالاتری در سرمایه گذاری روی صندوق های درآمد ثابت داشته باشد که بررسی این موارد کاملا حرفه ای باید توسط تیم هالی تحلیلی بنیادی قرار بگیرد و توضیح بیشتر آن در این مقاله نمیگنجد

ذر نهایت سعی کنید شرکتهای تولیدی که برای سرمایه گذاری انتخواب میکنید P/E کمتری نسبت به کل بازار و آن صنعت داشته باشد و سرمایه گزاری بنیادی در بورس تهران را بر سرمایه گذاری صرفا تکنیکال نرجیح بدهید

همیشه گفته ام اول بنیادی بعد تکنیکال .